Tydlyn: Johanna le Roux: Van Dyk-register

	Datum	Gebeurtenis(se)
1	1600	3 Des 1600—1873: Die Brits Oos Indiese Kompanjie ontvang `n Koninklike Privilege van Elizabeth I Dit was `n beleggingsmaatskappy wat gestig was as teenvoeter vir die Nederlandse en Portugese oorheersing in die speseryhandel.
2	1750	Apr 1750—Apr 1750: Hendrik Swellengrebel as Goewerneur van die Kaap aangestel
3	1752	1752—1752: Honderdjarige VOC-herdenking Feesrede deur Ds Petrus van der Spuy
4	1754	1754—1754: Eerste aangetekende !Xam San weerstand teen die Roggeveld Trekboere
5	1755	1755—1755: Rijk Tulbagh stel prag-en-praalwette in 1755—1755: Tweede pokke-epidemie in die Kaap 1755—1755: Hoeksteen van die `Ou Dorpshuis` in Kaapstad gel?
6	1759	1759—1759: Afskaffing van die Gecombineerde Kerckvergaedering
7	1760	1760—1760: Jansz; Coetse met Klaas Barends en ander steek die Garieprivier oor
8	1761	1761—1762: Hendrik Hop reis na die Garieprivier
9	1762	2 Aug 1762—2 Aug 1762: Aankoms van die VOC-skip Noordt-Nieuwlandt in Tafelbaai
10	1765	1765—1765: 112 slawe vanaf Madagaskar arriveer in Tafelbaai aan boord van die `Meermin`
11	1767	1767—1767: Derde groot pokke-epidemie
12	1770	1770—1770: Mothibi; seun van Molehabangwe van Tlhaping; gebore by Nokaneng Presiese datum nie bekend; iewers in die 1770`s 1770—1790: Intensiewe Khoisan weerstand teen Trekboer besettings
13	1771	1771—1771: Gevegte tussen Trekboere en die Xhosa begin Hierdie gevegte het begin toe die trekkers die Gamtoos oorgesteek het 1771—1771: Kaapse grens strek oor die Gamtoosrivier 12 Aug 1771—12 Aug 1771: Joachim van Plettenberg as Goewerneur van die Kaap aangestel
14	1774	1774—1774: Algemene Kommando op die been gebring teen die San 503 word gedood en 241 gevange geneem
15	1778	1778—1779: Garieprivier hernoem na die Oranjerivier Robert Jacob Gordon hernoem die Garieprivier na Oranjerivier tot eer van die prins van Oranje; die Nederlandse Stadtshouer 1778—1779: Hendrik Jacob Wikar en Robert Jacob Gordon ontmoet Koikoi en andere Hendrik Jacob Wikar en Robert Jacob Gordon ontmoet Koikoi; Geisiqua en Tswana groepe langs die laer en middel Gariep 1778—1778: Groot Visrivier word die Oostelike grens van die Kaap. Die grens word verder uitgebrei na die Buffelsrivier.
16	1779	1779—1779: Kaapse Patriotte word invloedryke beweging 1779—1779: Toelating van Lutherse Kerk as eerste ander Christenkerk
17	1780	1780—1780: Eerste Oosgrensoorlog tussen die Xhosa en blankes 1780—1780: Aankoms van Ds A Kolver Hy was die eerste Lutherse predikant
18	1782	1782—1782: Eerste uitgawe van riksdaalders op papier
19	1783	1783—1792: Le Vaillant en Van Reenen reis in Namaqualand en noord van die Oranjerivier
20	1785	14 Feb 1785—14 Feb 1785: Cornelis Jacob van de Graaff as Goewerneur van die Kaap aangestel Hy was die laaste Goewerneur.
21	1786	1786—1786: Aankoms van sendinggerigte Ds H.R. van Lier (1764-1793) 1786—1786: Graaff-Reinet gestig VOC stig `n landdrosdistrik met die Duitser; Martinus Woeke; as die eerste landdros.
22	1787	1787—1787: Geboorte van Shaka Zulu
23	1789	1789—1789: Merino skape ingevoer vanaf Holland 1789—1789: Franse Revolusie 1789—1789: Inwyding van die Anreith-kansel in die Groote Kerk; Kaapstad 1789—1793: Tweede Oosgrensoorlog tussen Xhosa en blankes
24	1790	1790—1800: Aanvalle op Khoisan In gedokumenteerde aanvalle op `Bosjesmans` word 2000 - 3000 Khoisan doodgemaak
25	1791	29 Jun 1791—29 Jun 1791: Johannes Isaac Rhenius as Goewerneur van die Kaap aangestel 2 Sep 1791—2 Sep 1791: Abraham Josias Sluisken (Kommissaris)
26	1792	1792—1792: NG Gemeente Graaff-Reinet gestig Afgestig van Tulbagh 1792—1792: Stigting van die Baptiste Sendinggenootskap in Engeland
27	1793	1793—1793: Hervatting van die Morawiese Sending by Genadendal 1793—1793: W Carey begin met sendingwerk in Indi? 3 Okt 1793—3 Okt 1793: Huwelik van Andrew Barnard en Lady Anne Lindsay Andrew Barnard was die koloniale sekretaris aan die Kaap en Lady Anne Barnard het `n belangrike rol in sosiale kringe aan die Kaap gespeel.
28	1794	1794—1794: Aankoms van Ds MC Vos Hy het sending bevorder
29	1795	1795—1795: Opstande in Swellendam en Graaff-Reinet deur die Boere teen die VOC Die swaar belaste boere aan die oosgrens distrikte; wat geen beskerming teen strooptogte van die owerheid ontvang het nie; het die amptenare van die VOC uitgeskop en hul eie onafhanklike regerings in Swellendam en Graaff-Reinet ingestel. 1795—1795: Stigting van die Londense Sendinggenootskap (LSG) 1795—1795: Stigting van die Metodistekerk in Brittanje 1795—1795: Vestiging van eerste Engelse kerke 29 Jan 1795—29 Jan 1795: Vrye Republiek van Graaff-Reinet gestig 18 Jun 1795—18 Jun 1795: Eerste Boere opstand teen die VOC Vrye Republiek van Swellendam word gestig 16 Sep 1795—16 Sep 1795: Eerste Britse Besetting van die Kaap Besetting is gedoen namens die Prins van Oranje; na die Slag van Muizenberg. Op hierdie stadium was daar meer slawe as Europese setlaars. 16 Sep 1795—16 Sep 1795: J. H. Craig aangestel as Goewerneur van die Kaap Hy moes die Kolonie vir die Stadthouer Prins Willem V van Oranje teen die Franse beveilig 12 Nov 1795—12 Nov 1795: Brittanje neem die Republiek van Graaff-Reinet met mag in
30	1796	1796—1796: Pieter Pienaar deur Jager Afrikaner by Hantam vermoor. Afrikaner word grensleier
31	1797	23 Mei 1797—23 Mei 1797: Hertog Macartney as Goewerneur van die Kaap aangestel
32	1798	1798—1798: Eerste Poskantoor 1798—1798: NG Gemeente Swellendam gestig Afgestig van Stellenbosch 1798—1798: Likwidasie van die VOC 1798—1798: Eerste Moskee in Suidelike Afrika Hierdie moskee is deur Tuan Guru in Dorp Straat in Kaapstad opgerig 22 Nov 1798—22 Nov 1798: Luitenant Goewerneur Dundas as Goewerneur van die Kaap aangestel
33	1799	1799—1799: Fort Frederick in Algoabaai deur Britse soldate gebou 1799—1799: Knegte-opstand 1799—1799: Aankoms van sendelinge van die Londense Sending Genootskap Aankoms van dr JT van der Kemp en drie ander sendelinge van die Londense Sending Genootskap 1799—1799: Eerste Londense Sendinggenootskap stasie by die !Xam opgerig by Zakrivier 1799—1799: Derde Oosgrensoorlog tussen Xhosa en blankes 1799—1799: Totstandkoming van die Zuid-Afrikaansch Zendelings Genootschap 1799—1802: Oos-Kaapse Koikoi opstand 18 Des 1799—18 Des 1799: Sir G. Young as Goewerneur van die Kaap aangestel
34	1800	1800—1800: Eerste drukpers in Kaapstad 1800—1800: Staatskoerant eerste keer gepubliseer 1800—1800: Amptelike ekspedisie bereik Dithakong Die ekspedisie het bestaan uit Truter; Somerville; Barrow en Daniell; met sendelinge Jan Matthys Kok en William Edwards.
35	1801	1801—1801: Begin van sending deur William Anderson Hy begin sy sending eers by Aakaap en daarna ook Klaarwater (later Griekwastad) 1801—1801: Eerste grafkelder buite die kerkgebou van Stellenbosch toegeken. Hierdie grafkelder is aan die Van der Riet-familie toegeken. 1801—1801: Khoisan spelboek deur Londense Sending Genootskap gedruk 20 Apr 1801—20 Apr 1801: Luitenant Goewerneur Dundas as Goewerneur van die Kaap aangestel
36	1802	1802—1802: Stigting van Bethelsdorp deur die Londense Sending Genootskap 18 Feb 1802—18 Feb 1802: Jan Willem Janssens as Goewerneur van die Kaap onder Bataafse Bewind aangestel
37	1803	Jan 1803—Jan 1803: Kommissaris Generaal Jacob Abraham Uitenhage de Mist arriveer in die Kaap Sy taak was om by die Britse bewind oor te neem en `n nuwe grondwet op te stel Mrt 1803—1806: Bataafse Republiek neem Kaap oor van Brittanje Aanvang van die Bataafse bewind. In Februarie 1803; as gevolg van die Vrede van Amiens; het die Kolonie onder die beheer van die Bataafse Republiek gekom
38	1804	1804—1804: Uitenhage gestig 1804—1804: De Mist se kerkorde 1804—1804: De Mist se skoolorde 1804—1806: Heinrich Lichtenstein reis na Dithakong
39	1805	1805—1805: Londense Sending Genootskap begin Namakwaland-sending by Warmbad
40	1806	1806—1806: Eerste diens van Metodistekerk (Wesleyane) 1806—1806: Eerste gereelde binnelandse posdiens Jan 1806—Jan 1806: Britte verslaan die Hollanders by die Slag van Bloubergstrand 10 Jan 1806—10 Jan 1806: Sir David Baird as Goewerneur van die Kaap aangestel Tweede Britse Besetting
41	1807	1807—1807: Brittanje verbied slawehandel Invoer van slawe na die Kaap word be?indig 1807—1807: `n Konsistorie aangebou aan die kerkgebou van Stellenbosch se oosgewel. 1807—1807: `Evangelische Gezangen` in Nederland gepubliseer 17 Jan 1807—17 Jan 1807: Luitenant Generaal Grey as Goewerneur van die Kaap aangestel 22 Mei 1807—22 Mei 1807: Du Pre; Hertog van Caledon as Goewerneur van die Kaap aangestel
42	1808	1808—1808: Clanwilliam gestig
43	1809	1809—1809: Groot droogte op die Oosgrens 1809—1809: Gola se Xhosa gemeenskap vestig hulle by Pramberg
44	1810	1810—1810: Geboorte van Montshiwa van die Rolong
45	1811	1811—1811: NG Gemeente Caledon gestig Afgestig van Swellendam 1811—1811: Caledon en George gestig 1811—1811: Gereelde rondgaande howe gestig 1811—1812: William John Burchell reis na die binneland 1811—1812: Vierde Oosgrensoorlog tussen die Xhosa en blankes 5 Jul 1811—5 Jul 1811: Luitenant Generaal Grey as Goewerneur van die Kaap aangestel 6 Sep 1811—6 Sep 1811: Sir John Francis Cradock as Goewerneur van die Kaap aangestel
46	1812	1812—1812: Eerste Presbiteriaanse gemeente gestig 1812—1812: Molehabangwe van die Tlhaping oorlede Word opgevolg deur sy seun Mothibi 1812—1812: Swarte Ommegang Rondgaande howe wat ingestel was om klagtes van mishandeling van Koikoi deur boere te ondersoek. Sendelinge Read en van der Kemp het beweer dat meer as 100 moorde deur die boere gepleeg is. 1812—1812: Cradock en Grahamstad gestig
47	1813	1813—1813: NG Gemeente George gestig Afgestig van Swellendam 1813—1813: Hofverrigtinge vir die publiek oopgestel 1813—1813: Ds John Campbell voer `n sendinginspeksie van die binneland uit 1813—1813: Adam Kok se mense maak aanspraak op die naam Griekwa Jan 1813—Jan 1813: Inwyding van eerste NG kerkgebou op Caledon Hierdie gebou is in 1876 vervang deur `n groter struktuur wat deur Carl Otto Hager ontwerp is. 2 Nov 1813—2 Nov 1813: Lord Charles Henry Somerset as Goewerneur van die Kaap aangestel
48	1814	1814—1814: `Evangelische Gezangen` eerste keer aan Kaap gesing 1814—1814: Besluit deur die kerk om Skotse predikante te werf 1814—1814: Lord Charles Henry Somerset begin met sy angliseringsbeleid 1814—1814: Pospakket diens tussen Brittanje en die Kaap ingestel 1814—1814: Die kerkgebou van Stellenbosch vergroot Die noord-; suid- en wesvleuels word verleng en die voorkant kry `n klassistiese gewel. 13 Aug 1814—13 Aug 1814: Britse Besetting bekragtig by Kongres van Wene
49	1815	1815—1815: Stigting van Weeshuis 1815—1815: Napoleon by Slag van Waterloo verslaan 1815—1815: Slagtersnek opstand
50	1816	1816—1816: Wesleyaanse Sending aan die Nama by Leliefontein 1816—1816: Algemeen Reglement vir kerk in Nederland 1816—1816: Kuruman Sending gevestig Sendelinge Read en Hamilton van die Londense Sending Genootskap; met Hendriks; Kakkerlak en Sedras vestig Kuruman Sending 1816—1816: Shaka word Zoeloe-opperhoof
51	1817	1817—1817: NG Gemeente Uitenhage gestig Afgestig van Graaff-Reinet 1817—1817: Aankoms van Eerwaarde Robert Moffat 1817—1817: Skotse ambagsman immigrante na die Kaap gebring Benjamin Moodie het ongeveer 200 Skotse ambagsmanne na die Kaap gebring
52	1818	1818—1818: NG Gemeente Cradock gestig Afgestig van Graaff-Reinet 1818—1818: Nedersettings aan die oorkant van die Oranjerivier ontstaan 1818—1818: Stigting van Bybelgenootskap 1818—1818: Beaufort-Wes gestig 1818—1819: Vyfde Oosgrensoorlog tussen die Xhosa en blankes Grahamstad word deur Xhosas aangeval
53	1819	1819—1819: NG Gemeente Beaufort-Wes gestig Afgestig van Tulbagh/Graaff-Reinet 1819—1819: NG Gemeente Hottentots-Holland (Somerset-Wes) gestig Afgestig van Stellenbosch. 1819—1819: Aankoms in Suid-Afrika van dr John Phillip. Hy was `n Britse filantroop van die Londense Sending Genootskap
54	1820	1820—1820: Werwing van Skotse predikante 1820—1820: Port Elizabeth vernoem deur Sir Rufane Donkin 1820—1820: Worcester gestig 1820—1820: Andries Waterboer verkies tot Griekwa Kaptein by Griekwastad 1820—1820: James Read produseer die eerste boek in Setswana 1820—1821: Aankoms van Britse Setlaars Ongeveer 5000 Britse Setlaars kom in Algoabaai (Port Elizabeth) aan en vestig in die Oos-Kaap
55	1821	1821—1821: NG Gemeente Worcester gestig Afgestig van Tulbagh 1821—1821: Eerwaarde Robert Moffat verskuif na Kuruman Hy was in Namaqualand sedert 1817
56	1822	1822—1822: Aankoms van Ds Andrew Murray (Snr) 5 Jul 1822—5 Jul 1822: Engels word die amptelike taal in die Kaapkolonie Die Angliseringsproses het ook die invoering van die Engelse regstelsel tot gevolg gehad
57	1823	1823—1823: Begin van Difaqane - Slag van Dithakong Manthatisi teruggedryf deur Tlhaping met behulp van die Griekwas. Tswana na die noorde en ooste hewiglik ontwrig deur Difaqane strooptogte. 1823—1823: Aankoms van Ierse setlaars John Ingram het ongeveer 146 Ierse setlaars na die Kaap gebring
58	1824	1824—1824: George Thompson reis na die binneland Hy noem die Augrabies Watervalle `Cataract of King George` 1824—1824: Begin van Lovedale Sending onder die Xhosa 1824—1824: Bergenaar rebellie 1824—1824: Eerste vuurtoring geopen 1824—1824: Die Zoeloe-koning Shaka `ken toe; bemaak en verkoop` Port Natal Die Zoeloe-koning het dit verkoop aan Farewell en sy makkers 1824—1824: Eerwaarde Robert Moffat begin sendingwerk op Kuruman 1824—1824: Ds Abraham Faure begin `Het Nederduitsch Zuid-Afrikaansch Tijdschrift` 1824—1824: Bouwerk aan die pad deur die Fransch Hoek Pas begin 2 Nov 1824—2 Nov 1824: Eerste sinode van die Kaapse Kerk
59	1825	1825—1825: NG Gemeente Somerset-Oos gestig Afgestig van Graaff-Reinet/Uitenhage 1825—1825: Gedepresi?erde riksdaalder word omgeskakel na Britse Sterling 1825—1825: Eerste stoomskip kom in Tafelbaai aan 1825—1825: Die `Jubilee Park Cemetery` in Uitenhage in gebruik 1825—1825: Die `Anglican St. Mary`s Collegiate Church` begin in Port Elizabeth 10 Okt 1825—10 Okt 1825: Geboorte van Paul Kruger Hy het later President van die Zuid Afrikaansche Republiek (ZAR) geword
60	1826	1826—1826: NG Gemeente Colesberg (Toverberg/Torenberg) gestig Afgestig van Graaff-Reinet 1826—1826: NG Gemeente Tijgerberg (Durbanville) gestig Afgestig van Kaapstad/Paarl/Swartland 1826—1826: NG Gemeente Clanwilliam gestig Afgestig van Tulbagh/Swartland 1826—1826: L Marquard as eerste sendeling van die Kaapse Kerk georden 1826—1826: Adam Kok II vestig Philippolis Griekwa Kapteinskap
61	1827	5 Jan 1827—5 Jan 1827: NG Gemeente Glen Lynden (Bedford) gestig Afgestig van Somerset-Oos
62	1828	1828—1828: Geboorte van Dr Andrew Murray (Jnr) 1828—1828: Hoogtepunt van Difaqane (Volksverskuiwing) 1828—1828: Stigting van Zuid-Afrikaansch Athenaeum Die stigting het in die Groote Kerk plaasgevind. Dit het later ontwikkel tot die Universiteit van Kaapstad. 1828—1828: Dood van Shaka Zoeloe 1828—1828: Die `Union Chapel` gemeente in Port Elizabeth gestig Hierdie gemeente was deel van die Londense Sending Genootskap. Rekordhouding het in 1831 begin 1828—1828: `St. Mary`s Cemetery` begin in Port Elizabeth 1828—1828: Afskaffing van diskriminasie teen Koikoi deur Ordonnansie 50
63	1829	1829—1829: Paryse en Rynse Sendinggenootskappe begin sendingwerk 20 Sep 1829—20 Sep 1829: NG Gemeente Wynberg gestig Afgestig van Kaapstad 3 Okt 1829—3 Okt 1829: Opening van `SA College` Hierdie kollege het later die Universiteit van Kaapstad geword
64	1830	1830—1830: Eerwaarde Robert Moffat se drukpers word per ossewa na Kuruman vervoer 1830—1830: Colesberg gestig 1830—1830: Volle burgerregte toegeken aan Rooms Katolieke in die Kaap 1830—1830: Pad oor Sir Lowry`s Pas geopen
65	1831	1831—1831: NG Gemeente Albanie gestig Afgestig van Uitenhage 1831—1831: Eerste publikasie van De Zuid Afrikaan (Ons Land) 1831—1831: Eerste uitgawe van `Grahamstown Journal`
66	1833	1833—1833: NG Gemeente Piketberg (Piquetberg) gestig Afgestig van Clanwilliam/Swartland/Tulbagh 1833—1833: Paryse Sendinggenootskap begin werksaamhede onder Basoeto`s 1833—1833: Slawerny deur die hele Britse Ryk afgeskaf Die Britse Regering het kompensasie aan die Trekboere in die Kaap Kolonie vir die 35;000 slawe aangebied. Dit is egter slegs in Londen uitbetaal wat dit prakties onmoontlik vir die meerderheid slawe-eienaars gemaak het om hul vergoeding op te eis. `n Kombinasie van faktore: die Angliseringsbeleid; die invoer van die Engelse regstelsel en die blykbaar nimmereindigende oorlo? met die Xhosas was die grootste dryfveer vir die Groot Trek. 1833—1839: Ongeveer 750 jeugdiges as leerjongens na die Kaap gebring
67	1834	1834—1834: Berlynse Sendinggenootskap gestig 1834—1834: Instelling van die Wetgewende Raad 1834—1834: King William`s Town gestig 1834—1834: Die `Anglican St. John`s Church` in Bathurst gebou Begrafnisrekords strek terug na 1823 1834—1834: Kerk bedien vrygestelde slawe 1834—1834: Berlynse Sendinggenootskap vestig sendingstasie by Bethulie 1834—1834: `Afscheiding` in Nederland 1834—1834: Port Natal hernoem na Durban 1834—1835: Andrew Smith met kunstenaar Charles Davidson Bell reis in die binneland Des 1834—Des 1834: Amptelike Vrystelling van slawe Hulle bly egter `leerjongens` vir 4 jaar
68	1835	1835—1836: Begin van die Groot Trek Louis Trichardt; Hans van Rensburg en Andries Potgieter trek noord
69	1836	1836—1836: James Alexander reis deur Namakwaland 1836—1836: Potgieter se trekkers verslaan die Ndebele by die Slag van Vegkop 1836—1836: Die Groot Trek bereik die omgewing van Transvaal en Vrystaat 2 Des 1836—2 Des 1836: Eerste Voortrekker-regering verkies onder leierskap van Gerrit Maritz
70	1837	1837—1837: Port Elizabeth; Cradock en Colesberg word selfstandig Afsonderlike administratiewe distrikte is aan hulle toegeken. 1837—1837: Buitengewone sinodesitting keur die Groot Trek af 1837—1837: Piet Retief publiseer sy `Manifesto` 1837—1837: Andries Potgieter en Piet Uys verslaan die Ndebele by Mosega Potgieter en Uys is deur die Rolong en Griekwa stamme gehelp 1837—1837: Eerste kerkraad en leraar van die Voortrekkers 1837—1837: Eerste Rooms-Katolieke biskop aangestel 1837—1837: Louis Trichardt se Trek arriveer in Lourenco Marques (nou Maputo) 28 Mrt 1837—28 Mrt 1837: Piet Retief en sy Trek verlaat die Kaapkolonie Retief het sy geselskap oor die Drakensberge na Natal geneem.
71	1838	1838—1838: Berlynse Sendinggenootskap begin sendingwerk by Zoar 1838—1838: `Russell Road (Hyman`s kloof) Cemetery` in Port Elizabeth gestig 1838—1838: Pietermaritzburg gestig 4 Des 1838—4 Des 1838: Britte beset Port Natal 16 Des 1838—16 Des 1838: Slag van Bloedrivier Na die dood van Retief het Andries Pretorius die leierskap-vakuum gevul met die hoop om vir vrede te onderhandel indien Dingaan die grond sou toeken wat hy aan Retief beloof het. Toe Dingaan in reaksie hierop egter sowat 12000 Zoeloe krygers (impis) uitstuur om die groep Voortrekkers aan te val; het die Voortrekkers hulself op 16 Desember 1838 by die Slag van Nacomerivier (ook genoem die Slag van Bloedrivier) verdedig waartydens die Voortrekkers die oormag Zoeloe impis verslaan het. 22 Des 1838—22 Des 1838: Potchefstroom gestig Eerste Boere-dorp
72	1839	1839—1839: NG Gemeente Riversdal gestig Afgestig van Swellendam 1839—1839: Eerste Kaapse Superintendent-generaal van Onderwys 1839—1839: Republiek Natalia gestig 3 Jan 1839—3 Jan 1839: NG Gemeente Pietermaritzburg gestig Eerw Erasmus Smit; `n voormalige sendeling van die Londense Sendinggenootskap; is deur `goewerneur` Piet Retief as die eerste leraar van die `reisende gemeente van die Gereformeerde Kerk na Port Natal` op 21 Mei 1837 aan die trekkers voorgestel. 22 Mrt 1839—22 Mrt 1839: NG Gemeente Bredasdorp gestig Afgestig van Swellendam/Caledon
73	1840	1840—1840: NG Gemeente Wagenmakersvallei (Wellington) gestig Afgestig van Paarl 1840—1840: Sendeling-ontdekkingsreisiger; dr David Livingstone; kom in Kaapstad aan Hy vertrek op reis deur Kuruman na Sentraal Afrika 1840—1840: Die `Anglican St. Katherine`s Church` in Uitenhage gestig 1840—1850: Kommersi?le wolboere in Karoo Uitbreiding van kommersi?le wolboere in Karoo transformeer die koloniale ekonomie. Die Pedi migreer om op Kaapse plase te werk 16 Okt 1840—16 Okt 1840: Potchefstroom; Winburg en Natalia smelt saam tot `n enkele Boerestaat
74	1841	1841—1841: Oprigting van eerste sinagoge in Suid-Afrika 1841—1841: Metodiste Kerk in Port Elizabeth gestig 1841—1841: NG Gemeente Winburg gestig Eerste Vrystaatse gemeente 1841—1841: Voortrekker Raad in Potchefstroom gevestig 16 Jan 1841—16 Jan 1841: NG Gemeente Winburg gestig Ds Lindley; `n Presbiteriaanse Sendeling; word die eerste leraar van die Voortrekkerkerk. Hy woon in Natal en in 1842; op pad na Potchefstroom; bevestig hy die eerste kerkrade van Winburg en Potchefstroom en doop ook 331 kinders.
75	1842	1842—1842: NG Gemeente Prins Albert gestig Afgestig van Beaufort-Wes 1842—1842: Dick King se rit te perd vanaf Durban na Grahamstad 1842—1842: Sinode besluit op benaming van Nederduitse Gereformeerde Kerk 1842—1842: Reglement van 1842 maak kerk vryer van staatsinmenging 1842—1842: Britse anneksasie van Natal 1842—1843: Oorlog tussen die Britte en die Boere in Natal 26 Mrt 1842—26 Mrt 1842: Nederduitsch Hervormde Gemeente Potchefstroom gestig 27 Mrt 1842—27 Mrt 1842: NG Gemeente Mooirivier (Potchefstroom) gestig Die Voortrekker Volksraad het bepaal dat `twee gemeentes wes en drie oos van die Drakensberge gestig moet word`. Ds Daniel Lindley het nuwe lidmate op 26/27 Maart 1842 bevestig en dit word beskou as die stigtingsdatum.
76	1843	1843—1843: NG Gemeente Kruisvallei gestig Afgestig van Tulbagh a.g.v. `n skeuring. In 1935 is die gemeente weer met Tulbagh verenig. 1843—1843: NG Gemeente Richmond gestig Afgestig van Graaff-Reinet/Beaufort-Wes 1843—1843: Ordonnansie 7 vervang De Mist se kerkorde
77	1844	1844—1844: NG Gemeente Victoria-Wes gestig Afgestig van Beaufort-Wes 1844—1844: Toegang tot grond verander vanaf verpagte eiendom na volle of vrye besit 1844—1844: Victoria-Wes gestig 1844—1844: Hendrik Potgieter vestig hom in Delagoabaai Apr 1844—Apr 1844: Boere van Natal vestig hulle in Potchefstroom Die Boere het hulle daar gevestig nadat hulle die Drakensberge oorgesteek het
78	1845	1845—1845: NG Gemeente Franschhoek gestig Afgestig van Paarl 1845—1845: NG Gemeente Mosselbaai gestig Afgestig van George 1845—1845: Berlynse Sendinggenootskap stig buite-stasie onder die Korana by Pniel 1845—1845: Natal word `n outonome distrik van die Kaapkolonie 1845—1845: Slag van Zwartkoppies 1845—1845: Mothibi van die Tlhaping oorlede 1845—1845: Ohrigstad gestig
79	1846	1846—1846: NG Gemeente Burgersdorp gestig Afgestig van Colesberg/Cradock 1846—1846: Bloemfontein gestig 1846—1846: Stigting van Evangeliese Alliansie 1846—1847: Setlaars arriveer vanaf Buenos Aires; Argentini? Ongeveer 103 setlaars arriveer in Port Elizabeth vanaf oorlog-geteisterde Buenos Aires; Argentini? 1846—1848: Sewende Grensoorlog tussen die Xhosa en blankes Hierdie oorlog staan ook bekend as die `Oorlog van die Byl`.
80	1847	1847—1847: Rynse sendeling Christoph Alheit verskuif na Schietfontein (Carnarvon) 1847—1847: Opening van Montagu Pas 1847—1847: Eerste Sinodale Sendingkommissie aangewys 1847—1847: Victoria-Oos en Brits Kaffraria geannekseer as deel van die Kaapkolonie 1847—1847: Koloniale grens uitgebrei na die Oranjerivier 1847—1847: Suikerrietplantasies begin in Natal 1847—1847: Oos Londen gestig 19 Jan 1847—19 Jan 1847: NG Gemeente Calvinia (Hantam) gestig Afgestig van Clanwilliam
81	1848	1848—1848: NG Gemeente Humansdorp gestig Afgestig van Uitenhage 1848—1848: Slag van Boomplaats 1848—1848: NG Gemeente Bloemfontein gestig Ds Andrew Murray (Jnr) was die eerste leraar 1848—1848: Soutpansberg (later Schoemansdal) gestig 1848—1848: Aankoms van R Gray Hy was die eerste Anglikaanse biskop 1848—1854: Oranjerivier Soewereiniteit 26 Jan 1848—26 Jan 1848: NG Gemeente Napier gestig Afgestig van Bredasdorp/Caledon 3 Feb 1848—3 Feb 1848: Britte; onder leiding van Sir Harry Smith; annekseer die Vrystaat 1 Mrt 1848—1 Mrt 1848: NG Gemeente Fauresmith gestig Die gemeente het aanvanklik bekend gestaan as `De Gemeente aan de Rietrivier`. 23 Mrt 1848—23 Mrt 1848: Ongeveer 163 Duitse setlaars arriveer in Natal Hulle het bekend gestaan as die Bergthiel Setlaars 25 Nov 1848—25 Nov 1848: NG Gemeente Smithfield gestig 30 Nov 1848—30 Nov 1848: NG Gemeente Bloemfontein gestig
82	1849	1849—1849: NG Gemeente Harrismith gestig 1849—1849: Stigting van `De Gereformeerde Kerkbode` Amptelike nuusblad van die NG Kerk 1849—1849: Eerste Joodse Gemeente in Kaapstad gestig 1849—1850: Die Byrne Setlaars arriveer in Natal Anders as die 1820-setlaars; was hierdie immigrante tipies van die middel- en ho?r-middelstand; en hoofsaaklik uit die noorde van Engeland afkomstig. Hierdie groep het ook klaarblyklik sterker bande as die 1820-setlaars met Brittanje behou.
83	1850	1850—1850: NG Gemeente Namakwaland (Springbok) gestig Afgestig van Clanwilliam 1850—1850: Wesleyaanse Setlaars arriveer in Natal 1850—1850: Eerste Afrikaanse boek geskryf Dit is gedoen deur `n imam (Moslem gebedsleier) van slawe afkoms 1850—1853: Agtste Grensoorlog 2 Jan 1850—2 Jan 1850: NG Gemeente Magaliesberg (Rustenburg) gestig Afgestig van Mooirivier. Magaliesberg was `n wyk van Mooirivier. 7 Jan 1850—7 Jan 1850: NG Gemeente Lydenburg gestig Eerste lidmate deur Ds Andrew Murray van Bloemfontein bevestig. Hy het ook by die geleentheid 74 kinders gedoop. 16 Nov 1850—16 Nov 1850: Nederduitsch Hervormde Gemeente Rustenburg gestig
84	1851	1851—1851: NG Gemeente Knysna gestig Afgestig van George 1851—1851: Eerste Basoeto-oorlog 1851—1851: Suiker vir die eerste keer geproduseer van suikerriet wat in Natal aangeplant is 10 Feb 1851—10 Feb 1851: NG Gemeente Ladismith gestig Afgestig van Swellendam/Riversdal 24 Feb 1851—24 Feb 1851: NG Gemeente Fraserburg gestig Afgestig van Beaufort-Wes 13 Des 1851—13 Des 1851: NG Gemeente Hopefield gestig Afgestig van Swartland
85	1852	1852—1852: NG Gemeente Aliwal-Noord gestig Afgestig van Burgersdorp 1852—1852: Stranding van die `Birkenhead` 1852—1852: Die `New Church (Congregational / Presbyterian)` in Port Elizabeth gestig 1852—1852: Tweede eeufeesherdenking Dr A Faure lewer die feesrede 1852—1852: Kopermynbou begin by Springbokfontein (Namakwaland) Trekarbeid op klein skaal 1852—1852: Brittanje onttrek uit Oranjerivier Soewereiniteit met Sandrivier-konvensie 17 Jan 1852—17 Jan 1852: Totstandkoming van `Zuid-Afrikaansche Republiek` (ZAR) 16 Mrt 1852—16 Mrt 1852: Versoening tussen Andries Pretorius en Hendrik Potgieter 10 Apr 1852—10 Apr 1852: NG Gemeente Zoutpansberg (Pietersburg) gestig Ds Andrew Murray van Bloemfontein het die gemeente op Schoemansdal gestig. 30 Apr 1852—30 Apr 1852: Nederduitsch Hervormde Gemeente Pietersburg gestig 19 Mei 1852—19 Mei 1852: NG Gemeente Middelburg gestig Afgestig van Colesberg/Richmond/Graaff-Reinet/Cradock
86	1853	1853—1853: NG Gemeente Darling gestig Afgestig van Swartland 1853—1853: Instelling van Verteenwoordigende Raad aan die Kaap 1853—1853: Nedersettings van Queenstown en Seymour ontstaan 1853—1853: Nicolaas Waterboer word Griekwa Kaptein 1853—1853: Hopetown gestig 1853—1853: Biskop Colenso word Anglikaanse biskop in Natal 1853—1853: Stigting van Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika (NHK) 1853—1853: `Union Steamship Line` gestig 19 Jan 1853—19 Jan 1853: NG Gemeente Robertson gestig Afgestig van Swellendam 1 Okt 1853—1 Okt 1853: NG Gemeente Oudtshoorn gestig Afgestig van George/Mosselbaai
87	1854	1854—1854: NG Gemeente Alexandria gestig Afgestig van Uitenhage 1854—1854: NG Gemeente Queenstown gestig Afgestig van Cradock 1854—1854: NG Gemeente Pretoria gestig Daar was toe net 28 wonings in die omgewing. 1854—1854: Vrystaatse Vierkleur vir die eerste keer in Bloemfontein gehys 1854—1854: Eerste verkose parlement van die Kaapkolonie 1854—1854: Boere verslaan die Ndebele by Makapansgat 1854—1854: George Grey (1812-1898); Portugees-gebore Britse koloniale Goewerneur 18 Feb 1854—18 Feb 1854: NG Gemeente Hopetown gestig Afgestig van Colesberg 23 Feb 1854—23 Feb 1854: Die Republiek van die Oranje Vrystaat ontstaan Die Republiek het ontstaan na die ondertekening van die Bloemfontein Konvensie 16 Okt 1854—16 Okt 1854: NG Gemeente Montagu gestig Afgestig van Swellendam 19 Nov 1854—19 Nov 1854: NG Gemeente Utrecht gestig Gemeente is deur die konsulent; Dr HE Faure van Pietermaritzburg gestig. Ds Lion Cachet neem beroep op 27 Mei 1865 aan.
88	1855	1855—1855: NG Gemeente Sutherland gestig Afgestig van Worcester 1855—1855: NG Gemeente Heidelberg gestig Afgestig van Swellendam/Riversdal 1855—1855: Stigting van Grey Kollege in Bloemfontein Gesteun deur NG Kerk 1855—1855: 20 myners arriveer om in die Namakwalandse kopermyne te werk 4 Feb 1855—4 Feb 1855: NG Gemeente Jansenville gestig Afgestig van Uitenhage 2 Mrt 1855—2 Mrt 1855: NG Gemeente Ceres gestig Afgestig van Tulbagh 19 Apr 1855—19 Apr 1855: NG Gemeente Murraysburg gestig Afgestig van Graaff-Reinet 8 Sep 1855—8 Sep 1855: Nederduitsch Hervormde Gemeente Pretoria gestig 16 Okt 1855—16 Okt 1855: NG Gemeente Aberdeen gestig Afgestig van Graaff-Reinet 16 Nov 1855—16 Nov 1855: Pretoria gestig Marthinus Wessel Pretorius het in 1853 twee plase; Elandspoort en Koedoespoort; gekoop met die doel om `n dorp te stig wat as die middelpunt van die oorvaalse staat moes dien. Hy het besluit om die dorp na sy vader; Andries Pretorius; te vernoem. 9 Des 1855—9 Des 1855: NG Gemeente Simonstad (-Kalkbaai)(Vishoek) gestig Afgestig van Wynberg. Met stigting was die naam van die gemeente slegs Simonstad
89	1856	1856—1856: NG Gemeente Hanover gestig Afgestig van Colesberg/Richmond 1856—1856: Natal word `n aparte kolonie 1856—1856: Die `Anglican St. Paul`s Church` in Port Elizabeth gestig 1856—1856: Ongeveer 3000 Krimoorlog veterane (Duitse Legioensoldate) vestig in Kaffraria 2700 Duitse burgers sluit later by hulle aan 1856—1857: Xhosa-selfmoord deur slagting van hul vee In April of Mei 1856 het die tienderjarige Nongqawuse en haar vriendin Nombanda gaan water haal by `n poel naby die monding van die Gxarharivier. Met haar terugkoms het sy haar oom en voog; Mhlakaza; `n Xhosa spiritualis; vertel dat sy die geeste van drie van haar voorvaders ontmoet het. Sy het beweer dat die geeste haar vertel het dat as die Xhosa-mense al hul oeste verwoes en al hul vee doodmaak; die geeste as beloning al die Britse setlaars in die see sou jaag. Hulle sou ook al die oeste vervang en die krale met mooier en gesonder vee vul. 1856—1862: Ongeveer 700 jeugdiges arriveer vanaf Holland 14 Okt 1856—14 Okt 1856: NG Gemeente Dordrecht gestig Afgestig van Aliwal-Noord/Burgersdorp Nov 1856—Nov 1856: NG Gemeente Boshof gestig 17 Des 1856—17 Des 1856: Stigting van die Boererepubliek Lydenburg
90	1857	1857—1857: Transvaalse Vierkleur vir die eerste keer gehys 1857—1857: Robert Moffat voltooi sy vertaling van die Bybel in Setswana Hy het die Ou Testament van die Bybel in Setswana vertaal 1857—1857: Eerste poskontrak met die `Union Steamship Company` Die kontrak was vir `n gereelde posdiens tussen Brittanje en Suid-Afrika 1857—1857: Besluit oor afsonderlike eredienste vanwe? die `zwakheid van sommigen` 1857—1857: Eerste Wetgewende Raad in Natal 1857—1857: Ongeveer 157 Ierse meisies arriveer Hulle arriveer op die skip `Lady Kennaway` en vestig in Brits-Kaffraria 1857—1857: Kaapse Kerk besluit oor sendingwerk buite die Kolonie 1857—1857: Xhosa betree die Karoo na die Oos-Kaapse veeslagting 1857—1862: Ondersteunde immigrasieskemas bring ongeveer 12 000 setlaars die land in 6 Jan 1857—6 Jan 1857: MW Pretorius; eerste President van die Zuid Afrikaansche Republiek 15 Nov 1857—15 Nov 1857: NG Gemeente St. Stephens (Kaapstad) gestig Kleurlinggemeente wat selfstandig ontstaan het
91	1858	1858—1858: NG Gemeente Riebeeck-Wes gestig Afgestig van Swartland 1858—1858: Joodse gemeente in Port Elizabeth gestig 1858—1858: Oorlog tussen Oranje Vrystaat en die Basoeto-stam 1858—1858: Paarl Gimnasium seunskool deur Ds GWA van der Lingen gestig 1858—1858: Die `Anglican Holy Trinity Church` in Port Elizabeth gebou Jan 1858—Jan 1858: NG Gemeente Villiersdorp gestig Afgestig van Caledon
92	1859	1859—1859: Stigting van die Gereformeerde Kerke in SA Hierdie kerk het weggebreek vanaf die Nederduitsch Gereformeerde Kerk 1859—1859: Gereformeerde Gemeente Reddersburg gestig 1859—1859: Gereformeerde Gemeente Lydenburg gestig 1859—1859: Gereformeerde Gemeente Pretoria gestig 1859—1859: NG Gemeente Greytown gestig Afgestig van Pietermaritzburg. 1859—1859: NG Gemeente Komg(h)a (Maclean/Macleantown) gestig Voor die stigting is mense in Kaffraria deur leraars van Glen Lynden; Albani? en Stockenstr?m besoek. 1859—1859: Gereformeerde Gemeente Waterberg gestig 1859—1859: Gereformeerde Gemeente Rustenburg gestig 1859—1859: Eerste spoorweglyn in Suid-Afrika begin in Kaapkolonie 1859—1859: Opening van Kweekskool; Stellenbosch 1859—1859: Charles Darwin publiseer `Origin of Species` oor evolusie 12 Okt 1859—12 Okt 1859: NG Gemeente Pearston gestig Afgestig van Graaff-Reinet/Somerset-Oos
93	1860	1860—1860: NG Gemeente Kroonstad gestig Afgestig van Harrismith. 1860—1860: Gereformeerde Gemeente Middelburg (Kaap) gestig 1860—1860: Gereformeerde Gemeente Burgersdorp gestig 1860—1860: NG Gemeente Marthinus Wesselstroom (Wakkerstroom) gestig Eerste leraar; Ds DP Ackerman; eers op 16 November 1874 bevestig. 1860—1860: NG Gemeente Waterberg gestig Eerste vaste leraar eers in 1890 bevestig. 1860—1860: Gereformeerde Gemeente Colesberg gestig 1860—1860: NG Gemeente Jacobsdal gestig 1860—1860: Begin van die `Penny Post` in Kaapstad 1860—1860: Begin van konstruksie van die Tafelbaai Dokke 1860—1860: Spoorlyn tussen Kaapstad en Wellington geopen 1860—1860: Opening van SA Biblioteek 1860—1860: Aankoms van Indi?r-kontrakarbeiders in Natal om op suikerplantasies te werk Tussen 1860 en 1911 arriveer ongeveer 52 000 Indi?rs en sowat 50% bly in die land 1860—1860: Die `Catholic St. Augustine`s Church` in Port Elizabeth gestig 1860—1860: Eerste telegraafdiens in Suid-Afrika Hierdie diens was tussen Kaapstad en Simonstad 1860—1860: Eerste Baptistekerk in Port Elizabeth gestig 1860—1860: Worcester-konferensie Begin van geestelike herlewings 1860—1860: Boere republieke noord van die Vaalrivier verenig met die ZAR Pretoria word gekies as die hoofstad 26 Jun 1860—26 Jun 1860: Eerste spoorweg geopen n Spoorlyn van 8 km was in Durban gebou; wat Kaapstad voorgespring het met ongeveer 2 jaar.
94	1861	1861—1861: NG Gemeente Lady Grey gestig Afgestig van Aliwal-Noord 1861—1861: Eerste Pinksterbidure; Paarl 1861—1861: Aankoms van H. Gonin en A. McKidd Hulle was die eerste buitelandse sendelinge van die NG Kerk 1861—1862: Griekwa trek onder Adam Kok III vanaf Philippolis na Niemandsland Apr 1861—Apr 1861: Nederduitsch Hervormde Gemeente Volksrust gestig
95	1862	1862—1862: NG Gemeente Balfour (Greykerk) gestig Afgestig van Stockenstr?m (kleurlinggemeente) 1862—1862: NG Gemeente Bethulie gestig 1862—1862: Eerste burgerlike hofbeslissings oor liberale stryd in die Kerk
96	1863	1863—1863: Gereformeerde Gemeente Philipstown gestig 1863—1863: Gereformeerde Gemeente Potchefstroom gestig 1863—1863: NG Gemeente Alice (Victoria-Oos) gestig Afgestig van Albanie 1863—1863: Gereformeerde Gemeente Bethulie gestig 1863—1863: NG Gemeente Tarkastad gestig Afgestig van Cradock/Queenstown 1863—1863: NG Gemeente Riebeeck-Kasteel gestig Afgestig van Swartland 1863—1863: Eerste buitelandse sendingwerk van NG Kerk Dit was by Saulspoort en Soutpansberg gedoen 1863—1863: Inwyding van die huidige Neo-Gotiese Toringkerk van Stellenbosch Die argitek was Carl Otto Hager van Dresden. 1863—1863: Die `Hill Presbyterian Church` in Port Elizabeth gestig 1863—1863: North End Cemetery` in Port Elizabeth begin 15 Jul 1863—15 Jul 1863: NG Gemeente Edenburg gestig Afgestig van Fauresmith. Des 1863—Des 1863: NG Gemeente Philadelphia (Koeberg) gestig Afgestig van Durbanville
97	1864	1864—1864: Gereformeerde Gemeente Aliwal-Noord gestig 1864—1864: NG Gemeente Willowmore gestig 1864—1864: Gereformeerde Gemeente Ventersburg gestig 1864—1864: Eerste Natalse sinode 1864—1864: St. George`s Cemetery` in Port Elizabeth begin Apr 1864—Apr 1864: Nederduitsch Hervormde Gemeente Middelburg gestig
98	1865	1865—1865: Gereformeerde Gemeente Fauresmith gestig 1865—1865: Eerste Vrystaatse sinode 1865—1865: Bekendstelling van eerste Xhosa vertaling van die Bybel 1865—1865: Verhoor van Biskop Colenso Weens sy teenkanting teen die leer van ewige straf vir sondaars; en vir sy verdraagsaamheid teenoor poligamie onder die Zoeloes; is Colenso in 1863 deur sy senior; Biskop Robert Gray van Kaapstad; gedaag om voor hom te verskyn op `n klag van kettery. 1865—1865: Oorlog tussen die Oranje Vrystaat en die Basoeto`s 1865—1866: Ekonomiese depressie regdeur Suid-Afrika 1865—1866: Albani? Nedersetting Skema 27 Jun 1865—27 Jun 1865: NG Gemeente Heidelberg gestig 27 Jun 1865—27 Jun 1865: Nederduitsch Hervormde Gemeente Heidelberg gestig 19 Okt 1865—19 Okt 1865: NG Gemeente Uniondale gestig Afgestig van George 20 Nov 1865—20 Nov 1865: Nederduitsch Hervormde Gemeente Waterberg gestig
99	1866	1866—1866: NG Gemeente Hartebeesfontein gestig Afgestig van Potchefstroom. Die gemeente is soms ook Schoonspruit genoem. 1866—1866: Indi? staak om arbeiders na Natal te stuur 18 Feb 1866—18 Feb 1866: Nederduitsch Hervormde Gemeente Klerksdorp gestig 13 Mrt 1866—13 Mrt 1866: NG Gemeente Nasaret (Middelburg) gestig
100	1867	2 Apr 1867—2 Apr 1867: Eerste diamant naby Hopetown gevind Die 15-jarige Erasmus Jacobs het met `n klip gespeel toe `n buurman; Schalk van Niekerk; hom daarmee sien. Hy het vermoed dat dit iets waardevols was en het die steen aan John O`Reilly gegee; wat dit op sy beurt aan Lorenzo Boyes; die magistraat van Colesberg; gegee het. Boyes het dit getoets deur sy voorletters DP in sy kantoorvenster uit te krap; wat vandag nog te sien is. Die steen is daarna na Grahamstad gestuur waar dit as `n 21;25 karaat diamant ge?dentifiseer is. Sir Philip Woodhouse; Goewerneur van die Kaap; het die steen vir 500 Pond sterling gekoop; wat `n aansienlike bedrag vir daardie tyd was. Die steen staan as `Eureka` bekend.
101	1868	1868—1869: Korana Oorlog langs die Oranje Rivier 15 Aug 1868—15 Aug 1868: NG Gemeente Zeerust gestig Afgestig van Potchefstroom.
102	1869	1869—1869: NG Gemeente Ficksburg gestig 1869—1869: Gereformeerde Gemeente Dordrecht gestig 1869—1869: NG Gemeente Bethlehem gestig 1869—1869: Goud- en diamantstormlope begin Die Ster van Suid-Afrika was die oorsaak van groot opgewondenheid regdeur die w?reld. Teen die einde van 1869 het `n groep delwers van Natal na Klipdrift op die walle van die Vaalrivier gekom. Dit het aanleiding tot die eerste diamant-stormloop gedurende 1870 gegee; sowel as die vestiging van vele delwerye in die omgewing. 1869—1869: Spoorweg vanaf Port Nolloth na O`Kiep 7 Feb 1869—7 Feb 1869: Nederduitsch Hervormde Gemeente Bronkhorstspruit gestig Mrt 1869—Mrt 1869: Die `Ster van Suid-Afrika` diamant ontdek n 83;5 karaat wit diamant was deur `n skaapwagter op die plaas Sandfontein; naby Schalk Van Niekerk se plaas; ontdek.
103	1870	1870—1870: NG Gemeente Ladybrand gestig Die dorp is vernoem na die vrou van Pres Brand van die Vrystaat. 1870—1870: NG Gemeente Rouxville gestig 1870—1870: NG Gemeente Bloemhof gestig 1870—1870: Opening van Kaapstad Dokke 1870—1870: Galeshewe van die Tlhaping gebore 1870—1871: Die `St. Peter`s Anglican Church` in Port Elizabeth gestig 1870—1884: Wilhelm Bleek en Lucy Lloyd voer onderhoude met Xam gevangenes in Kaapstad 30 Jul 1870—30 Jul 1870: NG Gemeente Wepener gestig
104	1871	1871—1871: Gereformeerde Gemeente Barkly-Oos gestig 1871—1871: Goud in die Oos-Transvaal ontdek 1871—1871: Eerste pos vanaf Kaapstad na die diamantvelde 1871—1871: Diamante op die plaas Vooruitzicht ontdek Die plaas is later `New Rush` genoem en uiteindelik Kimberley. Griekwa aanspraak op Diamantvelde word erken en Waterboer soek Britse beskerming. Diamantmynbedrywighede stimuleer trekarbeid op `n ongekende skaal. Twee-derdes van die swart werksmag kom vanaf die Limpopovallei en verder. 1871—1871: Brittanje annekseer die diamantvelde van Kimberley en Griekwaland-Wes 12 Jun 1871—12 Jun 1871: Nederduitsch Hervormde Gemeente Zeerust gestig
105	1872	1872—1872: Gereformeerde Gemeente Boshof gestig 1872—1872: NG Gemeente Dutoitspan (Beaconsfield) gestig Voor die stigting van die gemeente is mense op die myne deur predikante van die Kaapkolonie en die OVS bearbei. 1872—1872: Gereformeerde Gemeente Ladybrand gestig 1872—1872: Gereformeerde Gemeente Steynsburg gestig 1872—1872: NG Gemeente Kimberley gestig Voor die stigting van die gemeente is die myners deur predikante van die Kaapkolonie en die OVS bearbei.
106	1873	1873—1873: NG Gemeente Frankfort gestig Die landmeter; Albert von Gordon; bied gratis opmeting aan mits die dorp na sy geboortedorp in Duitsland vernoem word. Frankfort beteken `vrye vesting`. 1873—1873: NG Gemeente Philipstown gestig Afgestig van Colesberg 1873—1873: Goud in die Lydenburg distrik in die Transvaal ontdek 1873—1873: Griekwaland-Wes as `n Britse kolonie geproklammeer 1873—1875: Mans; vroue en kinders arriveer as landbou setlaars Ongeveer 3 300 mans; vroue en kinders arriveer as landbou setlaars of arbeiders vir openbare werke 22 Feb 1873—22 Feb 1873: NG Gemeente Calitzdorp gestig Afgestig van Oudtshoorn 19 Apr 1873—19 Apr 1873: NG Gemeente Barkly-Oos gestig Afgestig van Lady Grey/Dordrecht Mei 1873—Mei 1873: NG Gemeente Heilbron gestig Afgestig van Kroonstad.
107	1874	1874—1874: NG Gemeente Carnavon (Schietfontein) gestig Afgestig van Victoria-Wes. Blankes in die omgewing is eers deur die Rynse sendelinge bearbei 1874—1874: NG Gemeente Bultfontein gestig Alle dokumente is tydens die Anglo-Boere oorlog verwoes. 1874—1874: Spoorweglyn vanaf Port Elizabeth na Uitenhage geopen 1874—1874: Kollege in Stellenbosch gestig Dit het later `Victoria College` geword. Vandag is dit die Universiteit van Stellenbosch 1874—1874: Stigting van `Christelijke Jongelieden Vereniging`
108	1875	1875—1875: Gereformeerde Gemeente Venterstad gestig 1875—1875: Gereformeerde Gemeente Piet Retief gestig 1875—1875: Swart Vlag Rebellie deur wit delwers by Kimberley 1875—1875: Vrywillige Beginsel in Kaapse Parlement aanvaar 17 Jun 1875—17 Jun 1875: NG Gemeente Brandfort gestig 26 Jul 1875—26 Jul 1875: NG Gemeente Noorder-Paarl gestig Afgestig van Paarl 14 Aug 1875—14 Aug 1875: Genootskap van Regte Afrikaners gestig Stigting het aan huis van Gideon Malherbe in Paarl plaasgevind
109	1876	1876—1876: NG Gemeente Maraisburg-Hofmeyr gestig Afgestig van Burgersdorp/Cradock 1876—1876: Solomon Tshekisho Plaatje gebore Hy het later `n belangrike tolk geword tydens die Anglo-Boere Oorlog 26 Jan 1876—26 Jan 1876: NG Gemeente Steynsburg gestig Afgestig van Burgersdorp 10 Jun 1876—10 Jun 1876: NG Gemeente Steytlerville gestig Afgestig van Uitenhage 27 Jul 1876—27 Jul 1876: NG Gemeente Lindley gestig Afgestig van Bethlehem en Kroonstad.
110	1877	1877—1877: NG Gemeente Vanrhynsdorp (Troe-Troe) gestig Afgestig van Clanwilliam/Calvinia/Namakwaland 1877—1877: Gereformeerde Gemeente Parys gestig 1877—1877: Negende Oosgrensoorlog 1877—1877: Sendingwerk begin by Mochudi (Botswana) 1877—1877: Naturelle Lokasies` vir die Tswana tot stand gebring in Griekwaland-Wes 1877—1877: Opening van Sendinginstituut; Wellington 25 Jan 1877—25 Jan 1877: NG Gemeente Britstown gestig Afgestig van Richmond/Victoria-Wes/Hopetown 12 Apr 1877—12 Apr 1877: Shepston annekseer die ZAR vir Brittanje 10 Mei 1877—10 Mei 1877: Paul Kruger lei `n deputasie na Brittanje om die vryheid van die ZAR te eis
111	1878	1878—1878: NG Gemeente Williston (Amandelboom) gestig Afgestig van Carnarvon. Die blanke inwoners is eers deur sendelinge bearbei. 1878—1878: NG Gemeente Nieu-Bethesda gestig Afgestig van Graaff-Reinet 1878—1878: Walvisbaai as Britse gebied geproklammeer 1878—1878: Telegraafdiens tussen Natal en Transvaal ingestel 1878—1878: Einde van Negende (laaste) Oosgrensoorlog 1878—1878: Koegas wandade 1878—1879: Griekwaland-Wes Rebellie en Korana Oorlog Gebeure val saam met soortgelyke konflikte elders in Suid-Afrika 23 Jan 1878—23 Jan 1878: Stigting van Normaalskool vir onderwysstudente; Kaapstad 1 Mrt 1878—1 Mrt 1878: NG Gemeente Prieska gestig Afgestig van Victoria-Wes/Carnarvon 14 Mei 1878—14 Mei 1878: Paul Kruger lei `n tweede deputasie na Brittanje Die doel van hierdie deputasie was om die vryheid van die ZAR te eis 3 Okt 1878—3 Okt 1878: De Afrikaner Bond gestig Dit was `n nuwe politieke party
112	1879	1879—1879: NG Gemeente Drieankerbaai (Groenpunt) gestig Afgestig van Kaapstad 1879—1879: NG Gemeente Goudini (Rawsonville) gestig Afgestig van Worcester 25 Feb 1879—25 Feb 1879: NG Gemeente Porterville gestig Afgestig van Piketberg 3 Jul 1879—3 Jul 1879: NG Gemeente Senekal gestig Sep 1879—Sep 1879: Anglo-Zoeloe Oorlog begin Veldslae van Isandhlwana; Rorke`s Drift en Ulundi 3 Des 1879—3 Des 1879: NG Gemeente Moorreesburg gestig Afgestig van Swartland
113	1880	1880—1880: NG Gemeente Griekwastad gestig Die lidmate het buite die grense van die bestaande gemeentes geval 1880—1880: Eerste Wetgewende Raad in die Transvaal 1880—1880: Vyfde Basoeto Oorlog 1880—1880: Stigting van die De Beers Maatskappy 1880—1880: Griekwaland-Wes by die Kaapkolonie ingelyf Sep 1880—Sep 1880: NG Gemeente Barrydale gestig Afgestig van Montagu/Swellendam Des 1880—Des 1880: Eerste skoot gevuur in die Eerste Vryheidsoorlog
114	1881	1881—1881: NG Gemeente Molteno gestig Afgestig van Dordrecht (?) 1881—1881: Stigting van die Instituut vir Dowes; Worcester 1881—1881: Brittanje erken die onafhanklikheid van die ZAR 1881—1881: Kerk begin opkomende nasionalistiese bewustheid van Afrikaner in ag neem 1881—1881: Jantje Mothibi van die Tlhaping oorlede 1881—1881: Eerste sinode van NG Sendingkerk 1881—1882: Tswana-Kora oorlo? met blanke huursoldaat betrokkenheid 28 Jan 1881—28 Jan 1881: Slag van Laing`s Nek 27 Feb 1881—27 Feb 1881: Boere verslaan Brittanje by die Slag van Majuba Einde van Eerste Vryheidsoorlog na die Slag van Amajuba. 2 Mrt 1881—2 Mrt 1881: Verklaring van vrede met Brittanje Die ooreenkoms is by die huis van O`Neill in Noord-Natal aangegaan
115	1882	1882—1882: NG Gemeente Warrenton gestig Afgestig van Dutoitspan 1882—1882: NG Gemeente Petrusville gestig Afgestig van Philipstown 1882—1882: NG Gemeente Vredefort gestig Afgestig van Kroonstad. 1882—1882: NG Gemeente Vrede gestig Alle dokumente is in brande tydens die Anglo-Boere oorlog en in die pastorie gedurende Junie 1916 verwoes. 1882—1882: NG Gemeente Venterstad gestig Afgestig van Colesberg/Burgersdorp 1882—1882: NG Gemeente Parys gestig 1882—1882: Abraham September (`n vrygestelde slaaf) begin met Oranjerivier besproeiing 1882—1882: South End Cemetery` in Port Elizabeth begin 1882—1882: Gebruik van Nederlands in die Kaapse Parlement erken 1882—1882: Ongeveer 4645 setlaars arriveer 1882—1882: Opening van eerste ouetehuis; Kaapstad 1882—1883: Boere republieke Stellaland en Goosen 9 Mei 1882—9 Mei 1882: Inhuldiging van Paul Kruger as President van die ZAR 2 Des 1882—2 Des 1882: NG Gemeente Newcastle gestig Afgestig van Ladysmith. 15 Des 1882—15 Des 1882: NG Gemeente Dewetsdorp gestig

Stamboom van die Van Dyks van Suid-Afrika

Johanna le Roux

Oor hierdie webwerf

Kopiereg

Soek

Kontak ons