3 Des 1600—1873: Die Brits Oos Indiese Kompanjie ontvang `n Koninklike Privilege van Elizabeth I Dit was `n beleggingsmaatskappy wat gestig was as teenvoeter vir die Nederlandse en Portugese oorheersing in die speseryhandel.
2
1840
1840—1850: Kommersi?le wolboere in Karoo Uitbreiding van kommersi?le wolboere in Karoo transformeer die koloniale ekonomie. Die Pedi migreer om op Kaapse plase te werk
3
1845
1845—1845: NG Gemeente Franschhoek gestig Afgestig van Paarl
1845—1845: NG Gemeente Mosselbaai gestig Afgestig van George
1845—1845: Berlynse Sendinggenootskap stig buite-stasie onder die Korana by Pniel
1845—1845: Natal word `n outonome distrik van die Kaapkolonie
1845—1845: Slag van Zwartkoppies
1845—1845: Mothibi van die Tlhaping oorlede
1845—1845: Ohrigstad gestig
4
1846
1846—1846: NG Gemeente Burgersdorp gestig Afgestig van Colesberg/Cradock
1846—1846: Bloemfontein gestig
1846—1846: Stigting van Evangeliese Alliansie
1846—1847: Setlaars arriveer vanaf Buenos Aires; Argentini? Ongeveer 103 setlaars arriveer in Port Elizabeth vanaf oorlog-geteisterde Buenos Aires; Argentini?
1846—1848: Sewende Grensoorlog tussen die Xhosa en blankes Hierdie oorlog staan ook bekend as die `Oorlog van die Byl`.
5
1847
1847—1847: Rynse sendeling Christoph Alheit verskuif na Schietfontein (Carnarvon)
1847—1847: Opening van Montagu Pas
1847—1847: Eerste Sinodale Sendingkommissie aangewys
1847—1847: Victoria-Oos en Brits Kaffraria geannekseer as deel van die Kaapkolonie
1847—1847: Koloniale grens uitgebrei na die Oranjerivier
1847—1847: Suikerrietplantasies begin in Natal
1847—1847: Oos Londen gestig
19 Jan 1847—19 Jan 1847: NG Gemeente Calvinia (Hantam) gestig Afgestig van Clanwilliam
6
1848
1848—1848: NG Gemeente Humansdorp gestig Afgestig van Uitenhage
1848—1848: Slag van Boomplaats
1848—1848: NG Gemeente Bloemfontein gestig Ds Andrew Murray (Jnr) was die eerste leraar
1848—1848: Soutpansberg (later Schoemansdal) gestig
1848—1848: Aankoms van R Gray Hy was die eerste Anglikaanse biskop
1848—1854: Oranjerivier Soewereiniteit
26 Jan 1848—26 Jan 1848: NG Gemeente Napier gestig Afgestig van Bredasdorp/Caledon
3 Feb 1848—3 Feb 1848: Britte; onder leiding van Sir Harry Smith; annekseer die Vrystaat
1 Mrt 1848—1 Mrt 1848: NG Gemeente Fauresmith gestig Die gemeente het aanvanklik bekend gestaan as `De Gemeente aan de Rietrivier`.
23 Mrt 1848—23 Mrt 1848: Ongeveer 163 Duitse setlaars arriveer in Natal Hulle het bekend gestaan as die Bergthiel Setlaars
25 Nov 1848—25 Nov 1848: NG Gemeente Smithfield gestig
30 Nov 1848—30 Nov 1848: NG Gemeente Bloemfontein gestig
7
1849
1849—1849: NG Gemeente Harrismith gestig
1849—1849: Stigting van `De Gereformeerde Kerkbode` Amptelike nuusblad van die NG Kerk
1849—1849: Eerste Joodse Gemeente in Kaapstad gestig
1849—1850: Die Byrne Setlaars arriveer in Natal Anders as die 1820-setlaars; was hierdie immigrante tipies van die middel- en ho?r-middelstand; en hoofsaaklik uit die noorde van Engeland afkomstig. Hierdie groep het ook klaarblyklik sterker bande as die 1820-setlaars met Brittanje behou.
8
1850
1850—1850: NG Gemeente Namakwaland (Springbok) gestig Afgestig van Clanwilliam
1850—1850: Wesleyaanse Setlaars arriveer in Natal
1850—1850: Eerste Afrikaanse boek geskryf Dit is gedoen deur `n imam (Moslem gebedsleier) van slawe afkoms
1850—1853: Agtste Grensoorlog
2 Jan 1850—2 Jan 1850: NG Gemeente Magaliesberg (Rustenburg) gestig Afgestig van Mooirivier. Magaliesberg was `n wyk van Mooirivier.
7 Jan 1850—7 Jan 1850: NG Gemeente Lydenburg gestig Eerste lidmate deur Ds Andrew Murray van Bloemfontein bevestig. Hy het ook by die geleentheid 74 kinders gedoop.
16 Nov 1850—16 Nov 1850: Nederduitsch Hervormde Gemeente Rustenburg gestig
9
1851
1851—1851: NG Gemeente Knysna gestig Afgestig van George
1851—1851: Eerste Basoeto-oorlog
1851—1851: Suiker vir die eerste keer geproduseer van suikerriet wat in Natal aangeplant is
10 Feb 1851—10 Feb 1851: NG Gemeente Ladismith gestig Afgestig van Swellendam/Riversdal
24 Feb 1851—24 Feb 1851: NG Gemeente Fraserburg gestig Afgestig van Beaufort-Wes
13 Des 1851—13 Des 1851: NG Gemeente Hopefield gestig Afgestig van Swartland
10
1852
1852—1852: NG Gemeente Aliwal-Noord gestig Afgestig van Burgersdorp
1852—1852: Stranding van die `Birkenhead`
1852—1852: Die `New Church (Congregational / Presbyterian)` in Port Elizabeth gestig
1852—1852: Tweede eeufeesherdenking Dr A Faure lewer die feesrede
1852—1852: Kopermynbou begin by Springbokfontein (Namakwaland) Trekarbeid op klein skaal
1852—1852: Brittanje onttrek uit Oranjerivier Soewereiniteit met Sandrivier-konvensie
17 Jan 1852—17 Jan 1852: Totstandkoming van `Zuid-Afrikaansche Republiek` (ZAR)
16 Mrt 1852—16 Mrt 1852: Versoening tussen Andries Pretorius en Hendrik Potgieter
10 Apr 1852—10 Apr 1852: NG Gemeente Zoutpansberg (Pietersburg) gestig Ds Andrew Murray van Bloemfontein het die gemeente op Schoemansdal gestig.
30 Apr 1852—30 Apr 1852: Nederduitsch Hervormde Gemeente Pietersburg gestig
19 Mei 1852—19 Mei 1852: NG Gemeente Middelburg gestig Afgestig van Colesberg/Richmond/Graaff-Reinet/Cradock
11
1853
1853—1853: NG Gemeente Darling gestig Afgestig van Swartland
1853—1853: Instelling van Verteenwoordigende Raad aan die Kaap
1853—1853: Nedersettings van Queenstown en Seymour ontstaan
1853—1853: Nicolaas Waterboer word Griekwa Kaptein
1853—1853: Hopetown gestig
1853—1853: Biskop Colenso word Anglikaanse biskop in Natal
1853—1853: Stigting van Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika (NHK)
1853—1853: `Union Steamship Line` gestig
19 Jan 1853—19 Jan 1853: NG Gemeente Robertson gestig Afgestig van Swellendam
1 Okt 1853—1 Okt 1853: NG Gemeente Oudtshoorn gestig Afgestig van George/Mosselbaai
12
1854
1854—1854: NG Gemeente Alexandria gestig Afgestig van Uitenhage
1854—1854: NG Gemeente Queenstown gestig Afgestig van Cradock
1854—1854: NG Gemeente Pretoria gestig Daar was toe net 28 wonings in die omgewing.
1854—1854: Vrystaatse Vierkleur vir die eerste keer in Bloemfontein gehys
1854—1854: Eerste verkose parlement van die Kaapkolonie
1854—1854: Boere verslaan die Ndebele by Makapansgat
1854—1854: George Grey (1812-1898); Portugees-gebore Britse koloniale Goewerneur
18 Feb 1854—18 Feb 1854: NG Gemeente Hopetown gestig Afgestig van Colesberg
23 Feb 1854—23 Feb 1854: Die Republiek van die Oranje Vrystaat ontstaan Die Republiek het ontstaan na die ondertekening van die Bloemfontein Konvensie
16 Okt 1854—16 Okt 1854: NG Gemeente Montagu gestig Afgestig van Swellendam
19 Nov 1854—19 Nov 1854: NG Gemeente Utrecht gestig Gemeente is deur die konsulent; Dr HE Faure van Pietermaritzburg gestig. Ds Lion Cachet neem beroep op 27 Mei 1865 aan.
13
1855
1855—1855: NG Gemeente Sutherland gestig Afgestig van Worcester
1855—1855: NG Gemeente Heidelberg gestig Afgestig van Swellendam/Riversdal
1855—1855: Stigting van Grey Kollege in Bloemfontein Gesteun deur NG Kerk
1855—1855: 20 myners arriveer om in die Namakwalandse kopermyne te werk
4 Feb 1855—4 Feb 1855: NG Gemeente Jansenville gestig Afgestig van Uitenhage
2 Mrt 1855—2 Mrt 1855: NG Gemeente Ceres gestig Afgestig van Tulbagh
19 Apr 1855—19 Apr 1855: NG Gemeente Murraysburg gestig Afgestig van Graaff-Reinet
8 Sep 1855—8 Sep 1855: Nederduitsch Hervormde Gemeente Pretoria gestig
16 Okt 1855—16 Okt 1855: NG Gemeente Aberdeen gestig Afgestig van Graaff-Reinet
16 Nov 1855—16 Nov 1855: Pretoria gestig Marthinus Wessel Pretorius het in 1853 twee plase; Elandspoort en Koedoespoort; gekoop met die doel om `n dorp te stig wat as die middelpunt van die oorvaalse staat moes dien. Hy het besluit om die dorp na sy vader; Andries Pretorius; te vernoem.
9 Des 1855—9 Des 1855: NG Gemeente Simonstad (-Kalkbaai)(Vishoek) gestig Afgestig van Wynberg. Met stigting was die naam van die gemeente slegs Simonstad
14
1856
1856—1856: NG Gemeente Hanover gestig Afgestig van Colesberg/Richmond
1856—1856: Natal word `n aparte kolonie
1856—1856: Die `Anglican St. Paul`s Church` in Port Elizabeth gestig
1856—1856: Ongeveer 3000 Krimoorlog veterane (Duitse Legioensoldate) vestig in Kaffraria 2700 Duitse burgers sluit later by hulle aan
1856—1857: Xhosa-selfmoord deur slagting van hul vee In April of Mei 1856 het die tienderjarige Nongqawuse en haar vriendin Nombanda gaan water haal by `n poel naby die monding van die Gxarharivier. Met haar terugkoms het sy haar oom en voog; Mhlakaza; `n Xhosa spiritualis; vertel dat sy die geeste van drie van haar voorvaders ontmoet het. Sy het beweer dat die geeste haar vertel het dat as die Xhosa-mense al hul oeste verwoes en al hul vee doodmaak; die geeste as beloning al die Britse setlaars in die see sou jaag. Hulle sou ook al die oeste vervang en die krale met mooier en gesonder vee vul.
1856—1862: Ongeveer 700 jeugdiges arriveer vanaf Holland
14 Okt 1856—14 Okt 1856: NG Gemeente Dordrecht gestig Afgestig van Aliwal-Noord/Burgersdorp
Nov 1856—Nov 1856: NG Gemeente Boshof gestig
17 Des 1856—17 Des 1856: Stigting van die Boererepubliek Lydenburg
15
1857
1857—1857: Transvaalse Vierkleur vir die eerste keer gehys
1857—1857: Robert Moffat voltooi sy vertaling van die Bybel in Setswana Hy het die Ou Testament van die Bybel in Setswana vertaal
1857—1857: Eerste poskontrak met die `Union Steamship Company` Die kontrak was vir `n gereelde posdiens tussen Brittanje en Suid-Afrika
1857—1857: Besluit oor afsonderlike eredienste vanwe? die `zwakheid van sommigen`
1857—1857: Eerste Wetgewende Raad in Natal
1857—1857: Ongeveer 157 Ierse meisies arriveer Hulle arriveer op die skip `Lady Kennaway` en vestig in Brits-Kaffraria
1857—1857: Kaapse Kerk besluit oor sendingwerk buite die Kolonie
1857—1857: Xhosa betree die Karoo na die Oos-Kaapse veeslagting
1857—1862: Ondersteunde immigrasieskemas bring ongeveer 12 000 setlaars die land in
6 Jan 1857—6 Jan 1857: MW Pretorius; eerste President van die Zuid Afrikaansche Republiek
15 Nov 1857—15 Nov 1857: NG Gemeente St. Stephens (Kaapstad) gestig Kleurlinggemeente wat selfstandig ontstaan het
16
1858
1858—1858: NG Gemeente Riebeeck-Wes gestig Afgestig van Swartland
1858—1858: Joodse gemeente in Port Elizabeth gestig
1858—1858: Oorlog tussen Oranje Vrystaat en die Basoeto-stam
1858—1858: Paarl Gimnasium seunskool deur Ds GWA van der Lingen gestig
1858—1858: Die `Anglican Holy Trinity Church` in Port Elizabeth gebou
Jan 1858—Jan 1858: NG Gemeente Villiersdorp gestig Afgestig van Caledon
17
1859
1859—1859: Stigting van die Gereformeerde Kerke in SA Hierdie kerk het weggebreek vanaf die Nederduitsch Gereformeerde Kerk
1859—1859: Gereformeerde Gemeente Reddersburg gestig
1859—1859: Gereformeerde Gemeente Lydenburg gestig
1859—1859: Gereformeerde Gemeente Pretoria gestig
1859—1859: NG Gemeente Greytown gestig Afgestig van Pietermaritzburg.
1859—1859: NG Gemeente Komg(h)a (Maclean/Macleantown) gestig Voor die stigting is mense in Kaffraria deur leraars van Glen Lynden; Albani? en Stockenstr?m besoek.
1859—1859: Gereformeerde Gemeente Waterberg gestig
1859—1859: Gereformeerde Gemeente Rustenburg gestig
1859—1859: Eerste spoorweglyn in Suid-Afrika begin in Kaapkolonie
1859—1859: Opening van Kweekskool; Stellenbosch
1859—1859: Charles Darwin publiseer `Origin of Species` oor evolusie
12 Okt 1859—12 Okt 1859: NG Gemeente Pearston gestig Afgestig van Graaff-Reinet/Somerset-Oos
18
1860
1860—1860: NG Gemeente Kroonstad gestig Afgestig van Harrismith.
1860—1860: Gereformeerde Gemeente Middelburg (Kaap) gestig
1860—1860: Gereformeerde Gemeente Burgersdorp gestig
1860—1860: NG Gemeente Marthinus Wesselstroom (Wakkerstroom) gestig Eerste leraar; Ds DP Ackerman; eers op 16 November 1874 bevestig.
1860—1860: NG Gemeente Waterberg gestig Eerste vaste leraar eers in 1890 bevestig.
1860—1860: Gereformeerde Gemeente Colesberg gestig
1860—1860: NG Gemeente Jacobsdal gestig
1860—1860: Begin van die `Penny Post` in Kaapstad
1860—1860: Begin van konstruksie van die Tafelbaai Dokke
1860—1860: Spoorlyn tussen Kaapstad en Wellington geopen
1860—1860: Opening van SA Biblioteek
1860—1860: Aankoms van Indi?r-kontrakarbeiders in Natal om op suikerplantasies te werk Tussen 1860 en 1911 arriveer ongeveer 52 000 Indi?rs en sowat 50% bly in die land
1860—1860: Die `Catholic St. Augustine`s Church` in Port Elizabeth gestig
1860—1860: Eerste telegraafdiens in Suid-Afrika Hierdie diens was tussen Kaapstad en Simonstad
1860—1860: Eerste Baptistekerk in Port Elizabeth gestig
1860—1860: Worcester-konferensie Begin van geestelike herlewings
1860—1860: Boere republieke noord van die Vaalrivier verenig met die ZAR Pretoria word gekies as die hoofstad
26 Jun 1860—26 Jun 1860: Eerste spoorweg geopen n Spoorlyn van 8 km was in Durban gebou; wat Kaapstad voorgespring het met ongeveer 2 jaar.
19
1861
1861—1861: NG Gemeente Lady Grey gestig Afgestig van Aliwal-Noord
1861—1861: Eerste Pinksterbidure; Paarl
1861—1861: Aankoms van H. Gonin en A. McKidd Hulle was die eerste buitelandse sendelinge van die NG Kerk
1861—1862: Griekwa trek onder Adam Kok III vanaf Philippolis na Niemandsland
Apr 1861—Apr 1861: Nederduitsch Hervormde Gemeente Volksrust gestig
20
1862
1862—1862: NG Gemeente Balfour (Greykerk) gestig Afgestig van Stockenstr?m (kleurlinggemeente)
1862—1862: NG Gemeente Bethulie gestig
1862—1862: Eerste burgerlike hofbeslissings oor liberale stryd in die Kerk
21
1863
1863—1863: Gereformeerde Gemeente Philipstown gestig
1863—1863: Gereformeerde Gemeente Potchefstroom gestig
1863—1863: NG Gemeente Alice (Victoria-Oos) gestig Afgestig van Albanie
1863—1863: Gereformeerde Gemeente Bethulie gestig
1863—1863: NG Gemeente Tarkastad gestig Afgestig van Cradock/Queenstown
1863—1863: NG Gemeente Riebeeck-Kasteel gestig Afgestig van Swartland
1863—1863: Eerste buitelandse sendingwerk van NG Kerk Dit was by Saulspoort en Soutpansberg gedoen
1863—1863: Inwyding van die huidige Neo-Gotiese Toringkerk van Stellenbosch Die argitek was Carl Otto Hager van Dresden.
1863—1863: Die `Hill Presbyterian Church` in Port Elizabeth gestig
1863—1863: North End Cemetery` in Port Elizabeth begin
15 Jul 1863—15 Jul 1863: NG Gemeente Edenburg gestig Afgestig van Fauresmith.
Des 1863—Des 1863: NG Gemeente Philadelphia (Koeberg) gestig Afgestig van Durbanville
22
1864
1864—1864: Gereformeerde Gemeente Aliwal-Noord gestig
1864—1864: NG Gemeente Willowmore gestig
1864—1864: Gereformeerde Gemeente Ventersburg gestig
1864—1864: Eerste Natalse sinode
1864—1864: St. George`s Cemetery` in Port Elizabeth begin
Apr 1864—Apr 1864: Nederduitsch Hervormde Gemeente Middelburg gestig
1845 - < 1865 (< 19 jare)
