|
Datum |
Gebeurtenis(se) |
1 | 1600 | - 3 Des 1600—1873: Die Brits Oos Indiese Kompanjie ontvang `n Koninklike Privilege van Elizabeth I
Dit was `n beleggingsmaatskappy wat gestig was as teenvoeter vir die Nederlandse en Portugese oorheersing in die speseryhandel.
|
2 | 1770 | - 1770—1790: Intensiewe Khoisan weerstand teen Trekboer besettings
|
3 | 1783 | - 1783—1792: Le Vaillant en Van Reenen reis in Namaqualand en noord van die Oranjerivier
|
4 | 1786 | - 1786—1786: Aankoms van sendinggerigte Ds H.R. van Lier (1764-1793)
- 1786—1786: Graaff-Reinet gestig
VOC stig `n landdrosdistrik met die Duitser; Martinus Woeke; as die eerste landdros.
|
5 | 1787 | - 1787—1787: Geboorte van Shaka Zulu
|
6 | 1789 | - 1789—1789: Merino skape ingevoer vanaf Holland
- 1789—1789: Franse Revolusie
- 1789—1789: Inwyding van die Anreith-kansel in die Groote Kerk; Kaapstad
- 1789—1793: Tweede Oosgrensoorlog tussen Xhosa en blankes
|
7 | 1790 | - 1790—1800: Aanvalle op Khoisan
In gedokumenteerde aanvalle op `Bosjesmans` word 2000 - 3000 Khoisan doodgemaak
|
8 | 1791 | - 29 Jun 1791—29 Jun 1791: Johannes Isaac Rhenius as Goewerneur van die Kaap aangestel
- 2 Sep 1791—2 Sep 1791: Abraham Josias Sluisken (Kommissaris)
|
9 | 1792 | - 1792—1792: NG Gemeente Graaff-Reinet gestig
Afgestig van Tulbagh
- 1792—1792: Stigting van die Baptiste Sendinggenootskap in Engeland
|
10 | 1793 | - 1793—1793: Hervatting van die Morawiese Sending by Genadendal
- 1793—1793: W Carey begin met sendingwerk in Indi?
- 3 Okt 1793—3 Okt 1793: Huwelik van Andrew Barnard en Lady Anne Lindsay
Andrew Barnard was die koloniale sekretaris aan die Kaap en Lady Anne Barnard het `n belangrike rol in sosiale kringe aan die Kaap gespeel.
|
11 | 1794 | - 1794—1794: Aankoms van Ds MC Vos
Hy het sending bevorder
|
12 | 1795 | - 1795—1795: Opstande in Swellendam en Graaff-Reinet deur die Boere teen die VOC
Die swaar belaste boere aan die oosgrens distrikte; wat geen beskerming teen strooptogte van die owerheid ontvang het nie; het die amptenare van die VOC uitgeskop en hul eie onafhanklike regerings in Swellendam en Graaff-Reinet ingestel.
- 1795—1795: Stigting van die Londense Sendinggenootskap (LSG)
- 1795—1795: Stigting van die Metodistekerk in Brittanje
- 1795—1795: Vestiging van eerste Engelse kerke
- 29 Jan 1795—29 Jan 1795: Vrye Republiek van Graaff-Reinet gestig
- 18 Jun 1795—18 Jun 1795: Eerste Boere opstand teen die VOC
Vrye Republiek van Swellendam word gestig
- 16 Sep 1795—16 Sep 1795: Eerste Britse Besetting van die Kaap
Besetting is gedoen namens die Prins van Oranje; na die Slag van Muizenberg. Op hierdie stadium was daar meer slawe as Europese setlaars.
- 16 Sep 1795—16 Sep 1795: J. H. Craig aangestel as Goewerneur van die Kaap
Hy moes die Kolonie vir die Stadthouer Prins Willem V van Oranje teen die Franse beveilig
- 12 Nov 1795—12 Nov 1795: Brittanje neem die Republiek van Graaff-Reinet met mag in
|
13 | 1796 | - 1796—1796: Pieter Pienaar deur Jager Afrikaner by Hantam vermoor.
Afrikaner word grensleier
|
14 | 1797 | - 23 Mei 1797—23 Mei 1797: Hertog Macartney as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
15 | 1798 | - 1798—1798: Eerste Poskantoor
- 1798—1798: NG Gemeente Swellendam gestig
Afgestig van Stellenbosch
- 1798—1798: Likwidasie van die VOC
- 1798—1798: Eerste Moskee in Suidelike Afrika
Hierdie moskee is deur Tuan Guru in Dorp Straat in Kaapstad opgerig
- 22 Nov 1798—22 Nov 1798: Luitenant Goewerneur Dundas as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
16 | 1799 | - 1799—1799: Fort Frederick in Algoabaai deur Britse soldate gebou
- 1799—1799: Knegte-opstand
- 1799—1799: Aankoms van sendelinge van die Londense Sending Genootskap
Aankoms van dr JT van der Kemp en drie ander sendelinge van die Londense Sending Genootskap
- 1799—1799: Eerste Londense Sendinggenootskap stasie by die !Xam opgerig by Zakrivier
- 1799—1799: Derde Oosgrensoorlog tussen Xhosa en blankes
- 1799—1799: Totstandkoming van die Zuid-Afrikaansch Zendelings Genootschap
- 1799—1802: Oos-Kaapse Koikoi opstand
- 18 Des 1799—18 Des 1799: Sir G. Young as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
17 | 1800 | - 1800—1800: Eerste drukpers in Kaapstad
- 1800—1800: Staatskoerant eerste keer gepubliseer
- 1800—1800: Amptelike ekspedisie bereik Dithakong
Die ekspedisie het bestaan uit Truter; Somerville; Barrow en Daniell; met sendelinge Jan Matthys Kok en William Edwards.
|
18 | 1801 | - 1801—1801: Begin van sending deur William Anderson
Hy begin sy sending eers by Aakaap en daarna ook Klaarwater (later Griekwastad)
- 1801—1801: Eerste grafkelder buite die kerkgebou van Stellenbosch toegeken.
Hierdie grafkelder is aan die Van der Riet-familie toegeken.
- 1801—1801: Khoisan spelboek deur Londense Sending Genootskap gedruk
- 20 Apr 1801—20 Apr 1801: Luitenant Goewerneur Dundas as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
19 | 1802 | - 1802—1802: Stigting van Bethelsdorp deur die Londense Sending Genootskap
- 18 Feb 1802—18 Feb 1802: Jan Willem Janssens as Goewerneur van die Kaap onder Bataafse Bewind aangestel
|
20 | 1803 | - Jan 1803—Jan 1803: Kommissaris Generaal Jacob Abraham Uitenhage de Mist arriveer in die Kaap
Sy taak was om by die Britse bewind oor te neem en `n nuwe grondwet op te stel
- Mrt 1803—1806: Bataafse Republiek neem Kaap oor van Brittanje
Aanvang van die Bataafse bewind. In Februarie 1803; as gevolg van die Vrede van Amiens; het die Kolonie onder die beheer van die Bataafse Republiek gekom
|
21 | 1804 | - 1804—1804: Uitenhage gestig
- 1804—1804: De Mist se kerkorde
- 1804—1804: De Mist se skoolorde
- 1804—1806: Heinrich Lichtenstein reis na Dithakong
|
22 | 1805 | - 1805—1805: Londense Sending Genootskap begin Namakwaland-sending by Warmbad
|
23 | 1806 | - 1806—1806: Eerste diens van Metodistekerk (Wesleyane)
- 1806—1806: Eerste gereelde binnelandse posdiens
- Jan 1806—Jan 1806: Britte verslaan die Hollanders by die Slag van Bloubergstrand
- 10 Jan 1806—10 Jan 1806: Sir David Baird as Goewerneur van die Kaap aangestel
Tweede Britse Besetting
|
24 | 1807 | - 1807—1807: Brittanje verbied slawehandel
Invoer van slawe na die Kaap word be?indig
- 1807—1807: `n Konsistorie aangebou aan die kerkgebou van Stellenbosch se oosgewel.
- 1807—1807: `Evangelische Gezangen` in Nederland gepubliseer
- 17 Jan 1807—17 Jan 1807: Luitenant Generaal Grey as Goewerneur van die Kaap aangestel
- 22 Mei 1807—22 Mei 1807: Du Pre; Hertog van Caledon as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
25 | 1808 | - 1808—1808: Clanwilliam gestig
|
26 | 1809 | - 1809—1809: Groot droogte op die Oosgrens
- 1809—1809: Gola se Xhosa gemeenskap vestig hulle by Pramberg
|
27 | 1810 | - 1810—1810: Geboorte van Montshiwa van die Rolong
|
28 | 1811 | - 1811—1811: NG Gemeente Caledon gestig
Afgestig van Swellendam
- 1811—1811: Caledon en George gestig
- 1811—1811: Gereelde rondgaande howe gestig
- 1811—1812: William John Burchell reis na die binneland
- 1811—1812: Vierde Oosgrensoorlog tussen die Xhosa en blankes
- 5 Jul 1811—5 Jul 1811: Luitenant Generaal Grey as Goewerneur van die Kaap aangestel
- 6 Sep 1811—6 Sep 1811: Sir John Francis Cradock as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
29 | 1812 | - 1812—1812: Eerste Presbiteriaanse gemeente gestig
- 1812—1812: Molehabangwe van die Tlhaping oorlede
Word opgevolg deur sy seun Mothibi
- 1812—1812: Swarte Ommegang
Rondgaande howe wat ingestel was om klagtes van mishandeling van Koikoi deur boere te ondersoek. Sendelinge Read en van der Kemp het beweer dat meer as 100 moorde deur die boere gepleeg is.
- 1812—1812: Cradock en Grahamstad gestig
|
30 | 1813 | - 1813—1813: NG Gemeente George gestig
Afgestig van Swellendam
- 1813—1813: Hofverrigtinge vir die publiek oopgestel
- 1813—1813: Ds John Campbell voer `n sendinginspeksie van die binneland uit
- 1813—1813: Adam Kok se mense maak aanspraak op die naam Griekwa
- Jan 1813—Jan 1813: Inwyding van eerste NG kerkgebou op Caledon
Hierdie gebou is in 1876 vervang deur `n groter struktuur wat deur Carl Otto Hager ontwerp is.
- 2 Nov 1813—2 Nov 1813: Lord Charles Henry Somerset as Goewerneur van die Kaap aangestel
|
31 | 1814 | - 1814—1814: `Evangelische Gezangen` eerste keer aan Kaap gesing
- 1814—1814: Besluit deur die kerk om Skotse predikante te werf
- 1814—1814: Lord Charles Henry Somerset begin met sy angliseringsbeleid
- 1814—1814: Pospakket diens tussen Brittanje en die Kaap ingestel
- 1814—1814: Die kerkgebou van Stellenbosch vergroot
Die noord-; suid- en wesvleuels word verleng en die voorkant kry `n klassistiese gewel.
- 13 Aug 1814—13 Aug 1814: Britse Besetting bekragtig by Kongres van Wene
|
32 | 1815 | - 1815—1815: Stigting van Weeshuis
- 1815—1815: Napoleon by Slag van Waterloo verslaan
- 1815—1815: Slagtersnek opstand
|
33 | 1816 | - 1816—1816: Wesleyaanse Sending aan die Nama by Leliefontein
- 1816—1816: Algemeen Reglement vir kerk in Nederland
- 1816—1816: Kuruman Sending gevestig
Sendelinge Read en Hamilton van die Londense Sending Genootskap; met Hendriks; Kakkerlak en Sedras vestig Kuruman Sending
- 1816—1816: Shaka word Zoeloe-opperhoof
|
34 | 1817 | - 1817—1817: NG Gemeente Uitenhage gestig
Afgestig van Graaff-Reinet
- 1817—1817: Aankoms van Eerwaarde Robert Moffat
- 1817—1817: Skotse ambagsman immigrante na die Kaap gebring
Benjamin Moodie het ongeveer 200 Skotse ambagsmanne na die Kaap gebring
|
35 | 1818 | - 1818—1818: NG Gemeente Cradock gestig
Afgestig van Graaff-Reinet
- 1818—1818: Nedersettings aan die oorkant van die Oranjerivier ontstaan
- 1818—1818: Stigting van Bybelgenootskap
- 1818—1818: Beaufort-Wes gestig
- 1818—1819: Vyfde Oosgrensoorlog tussen die Xhosa en blankes
Grahamstad word deur Xhosas aangeval
|
36 | 1819 | - 1819—1819: NG Gemeente Beaufort-Wes gestig
Afgestig van Tulbagh/Graaff-Reinet
- 1819—1819: NG Gemeente Hottentots-Holland (Somerset-Wes) gestig
Afgestig van Stellenbosch.
- 1819—1819: Aankoms in Suid-Afrika van dr John Phillip.
Hy was `n Britse filantroop van die Londense Sending Genootskap
|
37 | 1820 | - 1820—1820: Werwing van Skotse predikante
- 1820—1820: Port Elizabeth vernoem deur Sir Rufane Donkin
- 1820—1820: Worcester gestig
- 1820—1820: Andries Waterboer verkies tot Griekwa Kaptein by Griekwastad
- 1820—1820: James Read produseer die eerste boek in Setswana
- 1820—1821: Aankoms van Britse Setlaars
Ongeveer 5000 Britse Setlaars kom in Algoabaai (Port Elizabeth) aan en vestig in die Oos-Kaap
|
38 | 1821 | - 1821—1821: NG Gemeente Worcester gestig
Afgestig van Tulbagh
- 1821—1821: Eerwaarde Robert Moffat verskuif na Kuruman
Hy was in Namaqualand sedert 1817
|
39 | 1822 | - 1822—1822: Aankoms van Ds Andrew Murray (Snr)
- 5 Jul 1822—5 Jul 1822: Engels word die amptelike taal in die Kaapkolonie
Die Angliseringsproses het ook die invoering van die Engelse regstelsel tot gevolg gehad
|
40 | 1823 | - 1823—1823: Begin van Difaqane - Slag van Dithakong
Manthatisi teruggedryf deur Tlhaping met behulp van die Griekwas. Tswana na die noorde en ooste hewiglik ontwrig deur Difaqane strooptogte.
- 1823—1823: Aankoms van Ierse setlaars
John Ingram het ongeveer 146 Ierse setlaars na die Kaap gebring
|
41 | 1824 | - 1824—1824: George Thompson reis na die binneland
Hy noem die Augrabies Watervalle `Cataract of King George`
- 1824—1824: Begin van Lovedale Sending onder die Xhosa
- 1824—1824: Bergenaar rebellie
- 1824—1824: Eerste vuurtoring geopen
- 1824—1824: Die Zoeloe-koning Shaka `ken toe; bemaak en verkoop` Port Natal
Die Zoeloe-koning het dit verkoop aan Farewell en sy makkers
- 1824—1824: Eerwaarde Robert Moffat begin sendingwerk op Kuruman
- 1824—1824: Ds Abraham Faure begin `Het Nederduitsch Zuid-Afrikaansch Tijdschrift`
- 1824—1824: Bouwerk aan die pad deur die Fransch Hoek Pas begin
- 2 Nov 1824—2 Nov 1824: Eerste sinode van die Kaapse Kerk
|
42 | 1825 | - 1825—1825: NG Gemeente Somerset-Oos gestig
Afgestig van Graaff-Reinet/Uitenhage
- 1825—1825: Gedepresi?erde riksdaalder word omgeskakel na Britse Sterling
- 1825—1825: Eerste stoomskip kom in Tafelbaai aan
- 1825—1825: Die `Jubilee Park Cemetery` in Uitenhage in gebruik
- 1825—1825: Die `Anglican St. Mary`s Collegiate Church` begin in Port Elizabeth
- 10 Okt 1825—10 Okt 1825: Geboorte van Paul Kruger
Hy het later President van die Zuid Afrikaansche Republiek (ZAR) geword
|
43 | 1826 | - 1826—1826: NG Gemeente Colesberg (Toverberg/Torenberg) gestig
Afgestig van Graaff-Reinet
- 1826—1826: NG Gemeente Tijgerberg (Durbanville) gestig
Afgestig van Kaapstad/Paarl/Swartland
- 1826—1826: NG Gemeente Clanwilliam gestig
Afgestig van Tulbagh/Swartland
- 1826—1826: L Marquard as eerste sendeling van die Kaapse Kerk georden
- 1826—1826: Adam Kok II vestig Philippolis Griekwa Kapteinskap
|
44 | 1827 | - 5 Jan 1827—5 Jan 1827: NG Gemeente Glen Lynden (Bedford) gestig
Afgestig van Somerset-Oos
|
45 | 1828 | - 1828—1828: Geboorte van Dr Andrew Murray (Jnr)
- 1828—1828: Hoogtepunt van Difaqane (Volksverskuiwing)
- 1828—1828: Stigting van Zuid-Afrikaansch Athenaeum
Die stigting het in die Groote Kerk plaasgevind. Dit het later ontwikkel tot die Universiteit van Kaapstad.
- 1828—1828: Dood van Shaka Zoeloe
- 1828—1828: Die `Union Chapel` gemeente in Port Elizabeth gestig
Hierdie gemeente was deel van die Londense Sending Genootskap. Rekordhouding het in 1831 begin
- 1828—1828: `St. Mary`s Cemetery` begin in Port Elizabeth
- 1828—1828: Afskaffing van diskriminasie teen Koikoi deur Ordonnansie 50
|
46 | 1829 | - 1829—1829: Paryse en Rynse Sendinggenootskappe begin sendingwerk
- 20 Sep 1829—20 Sep 1829: NG Gemeente Wynberg gestig
Afgestig van Kaapstad
- 3 Okt 1829—3 Okt 1829: Opening van `SA College`
Hierdie kollege het later die Universiteit van Kaapstad geword
|
47 | 1830 | - 1830—1830: Eerwaarde Robert Moffat se drukpers word per ossewa na Kuruman vervoer
- 1830—1830: Colesberg gestig
- 1830—1830: Volle burgerregte toegeken aan Rooms Katolieke in die Kaap
- 1830—1830: Pad oor Sir Lowry`s Pas geopen
|
48 | 1831 | - 1831—1831: NG Gemeente Albanie gestig
Afgestig van Uitenhage
- 1831—1831: Eerste publikasie van De Zuid Afrikaan (Ons Land)
- 1831—1831: Eerste uitgawe van `Grahamstown Journal`
|
49 | 1833 | - 1833—1833: NG Gemeente Piketberg (Piquetberg) gestig
Afgestig van Clanwilliam/Swartland/Tulbagh
- 1833—1833: Paryse Sendinggenootskap begin werksaamhede onder Basoeto`s
- 1833—1833: Slawerny deur die hele Britse Ryk afgeskaf
Die Britse Regering het kompensasie aan die Trekboere in die Kaap Kolonie vir die 35;000 slawe aangebied. Dit is egter slegs in Londen uitbetaal wat dit prakties onmoontlik vir die meerderheid slawe-eienaars gemaak het om hul vergoeding op te eis. `n Kombinasie van faktore: die Angliseringsbeleid; die invoer van die Engelse regstelsel en die blykbaar nimmereindigende oorlo? met die Xhosas was die grootste dryfveer vir die Groot Trek.
- 1833—1839: Ongeveer 750 jeugdiges as leerjongens na die Kaap gebring
|
50 | 1834 | - 1834—1834: Berlynse Sendinggenootskap gestig
- 1834—1834: Instelling van die Wetgewende Raad
- 1834—1834: King William`s Town gestig
- 1834—1834: Die `Anglican St. John`s Church` in Bathurst gebou
Begrafnisrekords strek terug na 1823
- 1834—1834: Kerk bedien vrygestelde slawe
- 1834—1834: Berlynse Sendinggenootskap vestig sendingstasie by Bethulie
- 1834—1834: `Afscheiding` in Nederland
- 1834—1834: Port Natal hernoem na Durban
- 1834—1835: Andrew Smith met kunstenaar Charles Davidson Bell reis in die binneland
- Des 1834—Des 1834: Amptelike Vrystelling van slawe
Hulle bly egter `leerjongens` vir 4 jaar
|
51 | 1835 | - 1835—1836: Begin van die Groot Trek
Louis Trichardt; Hans van Rensburg en Andries Potgieter trek noord
|